Sunday, August 2, 2015

KOHHRAN RORELNA DIKLO, TIHDIK DAN LEH TIHDIK PAWIMAWHNA


July 27 khan Vanglaini chanchinbu ah Mizoram Baptist Kohhran General Secretary thuziak, pastor nupui hnathawh chungchanga Baptist kohhran mipui te hrilfiahna kaihtawi tarlan a ni a. Vanglainiin he thu a chhuah hma July 23 khan Mizoram Baptist Kohhran website www.mizobaptist.org ah General Secretary thuziak hi a kimin tarlan a ni tawh bawk a.

Kohhran pakhat thuhla sensitive tak Mizorama chanchinbu darhzau berin a rawn tarlan hi July thla tir lama Human Rights and Law Network hotunu Pi Vanramchhuangi’n Lunglei chanchinbu thenkhata hemi chungchang article a ziah atangin ngaihven a hlawh zual hle a. Social media lamah te phei chuan inhnialna a siam belh hnem hle. July thla tir lam bawk khan Lungleia chanchinbu thenkhatin hemi thuhla hi chanchintawi angin an chhuah a. Zoen chanchinbu chuan heti hian July 8 khan a tarlang - “Kum 2008-a BCM Assembly neihin a lo rel tawh angin, tunah hian Pastor nupui 17 te chuan an hna an chawlhsan tawh nia thudawn a ni. Kumin August thla thleng hian Pastor nupui hnathawh nei zawng zawngte chu an hna chawlhsan tura ngen an ni. Hemi hnu lamah chawlhsan lo an awm a nih chuan Pastoral Committee-in a ngaihtuah tha leh dawn nia hriat a ni...” Chanchinbu lama mipuiin an lo chhiar theih tura thudawnna hi Baptist kohhran office pui nia hriat a ni.

BCM Constitution leh document hrang hrang ka hmuh theih ang ang te bihin, kohhran puipate, kohhran upa te, kohhran-a thawk te, pastor thenkhat leh kohhran puipa lo ni tawh te atangin thu kal lam leh haw lam keipawhin ka hriat belh a. Kohhran danga an tih dan te pawh ka hriat belh bawk a. Hrilhfiahna mumal tak a awm loh avangin thil awmdan dik zawk hi kohhran mipuiin kan hriat a pawimawh hlein ka lo hria a. Mipui vangtlang hriat theih tura thu chhuah a nih takah chuan fim taka kan zavaia ngaihtuah ho law law hi a hrisel zawkin a lang.

Kohhranin ro a rel sual thei lo anga ngaihna leh kohhran leh hruaitute rorel chungchanga miin awmze neia thil an hmuhdan sawi thiang lova ngaihna hi kum za tam tak kaltaah khan Kristianna in bu a khuarna Europe khawmualpuiah a lian thin hle a. Mizo kohhran te hian chu ngaihdan diklo chu kan lo la tawm nasa hle tih he thupui kan sawihona atang hian a lang bawk awm e.

Kohhran hmangaihlo leh sawichhe duhten kohhran diklohna lai an hmuh fuh changa duh tawka kohhran an diriam hian kohhran mite chu kan rilru a lo na thin a. Amaherawhchu, kohhran hi mihring awmkhawmin kan siam a nih avangin vanah lo chuan a famkim ngai dawn lo tih kan hria. A chhungah Pathian Ram lo thleng tura kan duh chuan Pathian Ram ze pakhat - rorelna dik - hi kan dah pawimawh tur a ni ang.

Nov 28-29 2007 BCM inenkawlna hnuaia Pastoral Committee chuan pastor rawngbawlna tihchak zawk nan, "kum 2015 hnu lamah chuan Pastor/Minister nupuite chu Sorkar hna leh hnadang fulltime a thawh phal a ni lovang..." tiin resolution a siam a. BCM rorelna sang ber Assembly-a ngaihtuah turin a kum lehah agenda-a telh a ni a. 2008 Assembly chuan pawmin, Pastoral Committee in theih ang angin a bawhzui ta a.

A tawi zawngin sawi ta ila, pastor nupui hna thawhlai nei ten an hna an bansan loh emaw an pasal ten an bantir loh chuan pastor zawk chu bang turin Nov 2014 khan rel a ni a. August 31 thleng inngaihtuahna hun pek an nih avangin he ultimatum leh deadline hian Baptist kohhran inrelbawlna a chawk buai ta vek a ni ber mai. Pastor te demna leh a chhe thei ang bera sawina tawngkam, a lehlam lehlam atangin, a chhuak nasa hle a. A then chu sawichhawn tlak loh khawpa mawilo te a ni hlawm.

BCM hotute tana lawmawmloh angreng deuh chu Pi Vanramchhuangi’n human rights issue a rawn sawi kha a ni a. Tin, kohhran puipate nena inkawmna awm lova article dengkhawng tak a ziak kha a thu lak dan a khingbai hlea hriatna lian tak a awm bawk a. Kohhran leh Pathian rawngbawlna huangchhungah hian human rights issue hi a diklo zawnga lak chuan a huatthlalaawm bawk a, Baptist kohhran mi leh sa tam tak ngaihdan a ni lo hle.

Amaherawhchu, Pi Vanramchhuangi’n human rights chungchang a rawn sawi hma daih hian BCM Danpui (constitution) ah mihring dikna hi humhalh ngai a nih thin avanga humhalh tura ziak meuhva dah a lo ni tawh zawk a. BCM thiltum te zinga chuang a ni nghe nghe. Mihring dikna chu kohhran mai pawh nilo sorkar meuhvin humhalh tula a hriat, ram Danpuia ziaka a lo dah a ni a. Chu’ng mihring dikna te zingah chuan khua leh tui mi tupawhin a hna thawh duh zawng a thawh theihna tur a tel a ni. Pastorte leh an nupuiten an thawh awm tak thawk tura rilru an siam hian lo khap a theihloh a nih ber chu. Phaia kan Mizo chhungkaw awm thenkhat zingah hian an fate thenkhatin pastor nih duhin inbuatsaih ta se, RSS emaw VHP emaw Bajrang Dal emawin, “Hindu ramah I awm a, pastor hna thawh kan remti lo” ti ta se human rights bawhchhiatna lian tak a ni ang. Khap niin lungawilovin tu emaw court ah kal se, a lo khapsaktu tan thiamchanna tur a awm lo. Court thubuai hlauh vang nilovin, Mizoram kohhran te hian hetiang hian ro an rel ngai hriat a la ni lo. Mizoram Presbyterian kohhran chuan a remchang dawn lova an hriat avangin hetiang lo deuh hian a rel a. Harsatna lian tak Baptist kohhranin a tawh ang hi a pumpelh niin a lang.

BCM hotute hian pastorte rawngbawlna tihchak a tulzia hi kohhran dang hotute ang bawkin an hria a. Kawng hrang hrangin ruahmanna an nei thin a. Assembly in thu a tihtluk tak pawh hi pastor rual enkawltu committee thuchhuak a ni nghe nghe. Harsatna awm ta erawh chu Assembly in Danpui kalhin ro a lo rel palh hi a ni. Dan kalha rorel hi sorkar rorelnaah chuan court lamin a hrilhfiahin a titawp (invalidate) thin a. Kohhranah erawh hi chuan chutianga rorelna han khak thla zawngin tih a ni ngai lem lo. Rorelna bawkin a thlak emaw a titawp emaw a siam danglam thin a. Zuzi-a kal tir te pawh a awm bawk. Tuna mi erawh hi chu a nghawng a thatloh em avangin BCM Danpuiin Danpui hrilhfiah tura thuneihna a pek Assembly Executive Committee inrawlhna tur ni te paw'n a lang.

“Kum 2015 hnu lamah chuan Pastor/Minister nupuite chu Sorkar hna leh hnadang fulltime a thawh phal a ni lovang” tia Mizoram Baptist Kohhranin pastor rawngbawlna tihchak zawkna tura ruahmanna a lo siam hi thahnemngaihna a nih rualin, BCM Danpui leh India ram Constitution kalh a nih avangin, rorelna tihhlawhtlin theih a ni lova. Rinna lam thu ni lo, inpekna lam thil nilo, inrelbawlna lam fel tawklova ngaihtuah liau liauah Mizoram Baptist Kohhran chuan tunah hian harsatna lian tak mai a tawk ta a. Social activist lam te pawhin an rawn ngaihven phah ta hial a ni.

Rorelna diklo vangin a hnua bawhzuina rorel te pawh a dik ta lo zela. Rorelna fello leh diklo hi tihdik dan kawng hrang hrang a awm thei. Kan lo ti diklo a ni tih kan pawm rual rualin a tihdikna lam chu Pathianin a kohhrante hi a kawhhmuh ngei ang. Thupha chawina tur a awm a nih paw’n thupha chawi hi chaklohna lantirna a nih loh avang leh chakna lantirna zawk a nih avangin hreh lo ila. Baptist kohhran hi rorelna lamah kohhran dang te thil tha lama kawhhmuhtu ah a tang thei zawk a ni.

Rorelna dik chu luipui angin luang sela, rorelna fello in Pathian kohhran chhungah hmun chang suh se!